Male i srednje opštine već godinama ističu da je veliki izazov pronaći Švajcarce koji žele da se politički angažuju. Rešenje može da dođe u vidu stranaca koji žive u Švajcarskoj, navodi se u jednoj studiji “Avenir Suisse”.
Sva dosadašnja iskustva idu u korist ove varijante. Nijedna od opština koja je svojim stanovnicima strancima, omogućila da biraju i budu birani, ne želi da se se vrati u nazad i promeni odluku. Sa druge strane broj opština sa stanovnicima koji nisu starosedeoci, a angažovani su u izvršnoj vlasti je u stalnom porastu.
Autori studije međutim ističu da je broj mandata koji su dododeljeni strancima ostaje jako skroman u odnosu na ukupan broj mandata.
Od 317 opština koje su učestvovale u istraživanju, prisutno je 148 stranaca bez švajcarskog državljanstva u izvršnoj i 19 u zakonodavnoj vlasti. Realan broj je mnogo veći, imajući u vidu da skoro pola opština koje nude ovo pravo stranicama nije odgovorilo na anketu.
Dve trećine izabranih žive u opštinama sa manje od 5000 stanovnika, dok je većina (13 od 19) članova izvršne vlasti, angažovano u mestima sa manje od 1000 stanovinika.
u 600 opština živi preko milion stanovnika koji su raspoređeni u u šest kantona: Vo, Fribur, Nešatel, Jura, Graubinden i Apencel Auseroden. Kantoni u nemačkom govornom području daju mogućnost samim opštinama da odobre ili ne izborno pravo strancima, za razliku od onih u farnkofonom delu.
